Negeri Perak memiliki sejarah
yang setanding dengan sejarah Kedah Tua dan Kelantan Tua
(Pan-pan,Tan-Tan,Chih-tu) dan Langkasuka.
Dalam Hikayat Merong
Mahawangsa,ada disebut tentang negeri Perak yang bersaudara dengan Kedah,Patani
dan Siam Lancang (kini terletak sekitar Champasak,Laos)
Negarakota Melayu (Malay
city-states) yang terkenal di Perak adalah kerajaan Gangga Negara.Dalam
Sulalatus Salatin menceritakan istanakota Raja Shah Johan,pemerintah Gangga
Negara dikelilingi parit sebagai pertahanan seperti yang kita lihat pada
Caerlaverock Castle.
Di negeri Perak,terdapat 5 jenis
dialek iaitu:
1) Dialek Patani
2) Di Utara
3) Dialek Lembah Sungai Perak
4) Dialek Kinta
5) Dialek Selatan
Di bahagian Hulu Perak iaitu
Kroh, Grik dan Lenggong, masyarakat di kawasan ini banyak menggunakan dialek
Patani. Ia menyebabkan dialeknya seakan-akan serupa dengan dialek Kelantan.
Sepertimana di utara, penduduk Hulu Perak juga kebanyakannya terdiri daripada
penduduk dari Patani dan Reman.Sebagai pengetahuan,Reman adalah sebuah negeri
yang pernah wujud sekitar hulu Perak dan Jala (Yala) di Thailand kini.
Dialek Utara terdapat di sekitar
bahagian utara (Kerian dan Larut Matang) seperti Bagan Serai,Taiping dan Parit
Buntar sehingga Pantai Remis.Selain kedudukan geografinya bersempadan dengan
negeri Kedah,faktor migrasi juga memainkan peranan akibat peperangan dengan
Siam dan konflik antara pengikut raja.
Dialek Lembah Sungai Perak adalah
dikatakan dialek asli negeri Perak.Ada juga memanggilnya sebagai bahasa
Lambor.Ia berlokasi di bahagian Perak Tengah seperti di Kuala Kangsar, Sayong,
Karai, Bota, Parit, Lambor Kg. Gajah dan Tg.Blanja.Dialeknya agak berbeza dan
menjadi 'trademark' jika dibandingkan dengan dialek di negeri-negeri lain
dengan hujung perkataan diubah kepada bunyi 'e pepet'; contohnya perkataan
"tiga" disebut "tige" dan penggunaan perkataan era bahasa
Melayu klasik seperti "ate" (hatta).
Dialek Kinta pula banyak
bercampur-campur dengan dialek-dialek dari Siak dan Kampar juga dialek orang
Banjar,Rawa dan Mendeiling.Faktor-faktor dialek dari seberang Sumatera ini
adalah kerana daerah Kinta ialah daerah tengah Perak yang maju dengan
perlombongan bijih timah,perdagangan dan aktiviti politik.
Akhir sekali ialah dialek Selatan
iaitu terdapat di sekitar daerah Batang Padang sehingga Bagan Datoh, dialeknya
pula lebih dipengaruhi dengan dialek selatan Semenanjung seperti Selangor dan
Johor. Hal ini kerana masyarakatnya juga terdiri daripada penduduk yang datang
dari arah Selangor kerana faktor sempadan dan konflik seperti perang saudara
antara pengikut raja.
Memahami dialek asli Perak iaitu
bahasa Lambor atau dialek Lembah Sungai Perak perlulah bersama-sama kajian
bahasa-bahasa orang Asli di pedalaman Perak sebagai Aborigine atau Proto-Melayu
sebelum kedatangan era kesultanan pada pada abad ke-16.
credit : Facebook Srikandi
Aku anak jati Perak yang lahir di Bagan Serai (Utara Perak) tapi membesar di daerah Batang Padang dekat dengan sempadan Selangor. Jadi teman ni idokle pandey benor cakap dialek Lembah Sungai Perak tu sebabnye teman ni dari kecik sampey ke besor dengor orang keliling cakap dialek utara dan dialek selatan. Buleh le sikit-sikit nak meniru, pandey tu idokle kikiki
Ate cer kome komen ape bahase kome gune sehari-hari? =P
Aku guna bahasa melake ...
ReplyDeleteHawau kau...hahaha
kadang kadang boleh terikut cara orang lain bercakap :)
ReplyDeletemesti dialek perak nie ada jenis lain2 kan? hehhe. BV sarawakian malay, so memang lain sangat la. hahahhaa XD
ReplyDeleteate...keme penoh jadi pah bedah....keme biase cakap bote...kwn keme org bote...ate...tiap cuti keme ikut laa kwn keme balik kampung...melekat bahse bote nye.....hhahahahahahahaahha
ReplyDeleteSaya lahir taiping lepastu pindah bukit merah tapi bahasa utaranyaa biasa-2 jea . Tak tahu la kenapa tak sepekat orang utaraa lainn :) hjihiks , terikut mungkinn .
ReplyDeleteKome Deme...
ReplyDeleteOwh lahir kat Bagan Serai yer... Kampung tok zumal kat Bagan Serai gak... Bila Ana buka cerita pasal dialek nie teringat lak subjek BM form 6 dulu ada sentuh pasal dialek nie...
ReplyDeleteater teman pun oghang peghak jugak.. hikhikhik..
ReplyDeleteIna tak tahu satu dialek atau loghat pun T-T sebab ina orang selangor :p hehe
ReplyDeletebanyak dialek orang perak ni noh, hehe
ReplyDeleteAkak baru tahu. Nice info, dik. Akak ingat semua sama je :)
ReplyDeleteDekat berbelas tahun dah aku tinggal Perak, jd dah banyak hilang dah loghatnya...
ReplyDeletePerak murtad kot...hehehe
ooo.org perak ka ate ni...
ReplyDeletehehehe
suka dgr org perak ckp...
mak aihh. banyak nya dialek!
ReplyDeletekita mak ayah abang2 smua perak yg lain selangor.. heheh..balik rumah opah,bila cakap dgn opah rasa macam 'itik dgn ayam'.kekadang tak paham sangat..,rasanya opah mcm cakap utara.
ReplyDeleteoooo..perak pun ada macam2 dialek rupanya....
ReplyDeleteOhh kalau ipoh Dialek Lembah Sungai Perak eh?sebab macam dekat je dgn kg gajah tuu.
ReplyDeleteKite baru setahun pindah perak. tu pun tak bergaul. tapi kalau dengar sedare bercakap mcm Dialek Lembah Sungai Perak. Kengkadang mati kutu tak faham ape deme cakap, haha last2 tanye ayah yg sah2 anak jati perak!
deme ore perok rhopenya
ReplyDeleteBanyok benor labun teben perak ni kalu kome ndak tau... Mika jgn tekejut kalu teman kabo budak lime tahun melabun tebennye buleh buat oghang luor macam tengin jer... Ha, ape lagi yob, kak Yong! Moh le kite kejor deme! Bior labun negeri kite perak ni terpelihara. Kabor oghang Ipoh Ha.... Kejor je yop! Aje sior teman.. Huhuhu
ReplyDelete